Speelkaarten (dus kaarten om mee te spelen) bestaan in Europa al sinds
de middeleeuwen. Maar de kaarten die gebruikt worden om te voorspellen
(tarot of tarok) zijn nog veel ouder.
Zo bestond er in de antieke Italische landen (de landen rond het oude
Rome) een voorspellende procedure rond de godin Fortuna,
de goedgeluksgodin. Hierbij werd gebruik gemaakt van houten paneeltjes
waarop afbeeldingen stonden die een voorspellende waarde hadden.
Het verre oosten
De speelkaarten in de huidige (papieren/kartonnen) vorm komen waarschijnlijk
uit China. De uitvinding van de speelkaarten werd in de 17e eeuw toegeschreven
aan een concubine van de keizer S'eun-ho (1120) Tegenwoordig gaat met
ervan uit dat er al in het jaar 969 gedrukte kaarten bestonden (The invention
of printing in China, TF Carter, 1925). Het ontwerp hiervan lijkt erg
op Chinees geld zoals dat in de vroege T'ang dinastie al lang voor die
tijd werd gebruikt. Misschien werd hiermee ook wel gespeeld?
Speelkaarten in de vorm van Chinees geld.
Nog ouder dan deze Chinese geldkaarten zijn de Koreaanse kaarten waarmee
ook de toekomst voorspeld kon worden.
Europa
In de 14e eeuw werd in Italie een kaartspel met de naam 'naib' gespeeld.
Hiervan is waarschijnlijk het hedendaagse Spaanse woord voor kaartspelen
'naipes' afgeleid. Het woord is waarschijnlijk oorspronkelijk afkomstig
van het Hebreeuwse 'naibi', toverkunst. (A History of Playing cards, CP
Hargrave, 1930). Komt het spel dan uit het midden-oosten? Dat is niet
helemaal zeker. De kruisvaarders kunnen het in Palestina hebben gevonden,
maar het kan ook via zigeuners en tartaren hierheen zijn gekomen.
De eerste verwijzingen naar kaartspelen in een Duits manuscript uit 1300
en een Frans gedicht uit 1328 worden betwist. De eerste onweerlegbare
vermeldingen zijn van het einde van de 14e eeuw. (Duitsland 1377, Italie
1377, Luxemburg 1379, Frankrijk 1382, Spanje 1387).
Er kunnen wel eerder speelkaarten hebben bestaan maar omdat Dante er
in de Divina Comedia (1320) geen melding van maakt, is dit erg onwaarschijnlijk.
Ook Chauser schrijft niet over speelkaarten. Een aanwijzing dat in zijn
tijd Engeland nog 'speelkaartvrij' was.

Voor ca. 1850 konden de kaarten
alleen 'rechtop' bekeken worden.
Tarot
De eerste Europese kaarten waren voorspellende kaarten, de Tarot (Italiaans
Tarochi, Duits Tarok, Frans Tarot of Tarou). Een stel bestond uit 21 genummerde
kaarten met afbeeldingen en een 22e ongenummerde kaart 'il matto' (frans
le mat, Engels the fool) de nar. De voorloper van de huidige joker.
De ontwerpen van de afbeeldingen zijn ontleend aan de Divina Comedia
van Dante (The Tarot, WM Seabury, 1951). Een aanwijzing temeer dat het
ontstaan na 1320 moet worden gedateerd.
Later werden aan de plaatjes nog 56 'Oosterse' kaarten met nummers toegevoegd.
Een spel bestond daarmee uit 78 kaarten.

Rijkversierde schoppen-aas illustratie.
Oorspronkelijk een bewijs
dat er
belasting was betaald over de kaarten.
Geïnteresseerd?
Als u meer wilt weten overde producten van Fortuna Speelkaarten, dan kunt
ons telefonisch benaderen (020-345 28 22) of ons een e-mail (info@fortuna-speelkaarten.nl) sturen.
U kunt ons ook via het offerte aanvraag-formulier vragen om contact met u op te nemen.